Een burn-out bij kinderen en jongeren. Het klinkt vreemd, maar het komt veel meer voor dan je denkt. Volgens het Nederlands Jeugdinstituut blijkt zo’n vier tot acht procent van de kinderen van nul tot twaalf jaar angst- en stemmingsproblemen te hebben. Verder zou tien procent van de jongeren van dertien jaar en ouder lijden aan een angststoornis. Een serieus probleem. Henneke Aal is klinisch pedagoge en kinder- en jongeren therapeut. Zij maakt zich zorgen over deze cijfers. Maar ziet met de oorzaak ook gelijk een oplossing.

Henneke: “We denken vaak dat het alleen maar ligt aan de grote veranderingen in de wereld om ons heen, dat kinderen uitgeput raken. Doordat alles sneller en harder gaat dan vroeger. En de druk die social media op kinderen leggen. Maar er is meer aan de hand. De beschermende manier waarop wij onze kinderen opvoeden, is een belangrijke oorzaak van het gebrek aan veerkracht dat wij bij veel kinderen en jongeren zien. Als we daar bewuster mee omgaan in de opvoeding, kunnen problemen worden voorkomen.”

De curlingouder

Afgelopen zondag kwam in de TV serie de Luizenmoeder de ‘Curlingouder’ ter sprake. Dit is een term die in Denemarken als eerste gebruikt werd voor ouders die alle problemen voor hun kinderen proberen glad te strijken. Denk aan de sport Curling, waar deelnemers met bezems als een dolle het oppervlak proberen zo glad mogelijk te vegen. “Je ziet het steeds meer. Ouders die er alles aan doen om hun kind zo onbezorgd mogelijk door het leven te laten wandelen. Goed bedoeld, maar te veel bemoeienis is niet altijd goed voor het kind. Kinderen moeten leren om zelf met negatieve emoties om te gaan. Dat hebben zij nodig om bewust richting te kunnen geven aan hun eigen leven. Teleurstellingen horen er nu eenmaal bij. Met emoties als boosheid en verdriet leren omgaan maakt kinderen weerbaar. Als kinderen niet leren die veerkracht op te bouwen in hun emotionele ontwikkeling liggen depressie en burn-out op de loer.”

Gun je kinderen wat tegenslag

Je doet er dus goed aan om je kind zijn of haar telleurstellingen te gunnen. Maar hebben we wel tijd en ruimte om de brandjes te blussen die er dan ontstaan? We zitten immers in een strak dagelijks schema. We racen van werk naar school en kinderdagverblijf. De kinderen moeten zelf ook steeds meer: sporten, muziek maken en alles bijhouden op social media. Presteren heeft hoge prioriteit. Daarmee drijven we elkaar massaal naar een stressvol bestaan. Wat kunnen we doen? “Het is belangrijk dat kinderen hun eigen emoties mogen ervaren. Veel ouders willen hun kind ‘redden’. Dan nemen ze het verdriet over. Of zij proberen uit alle macht externe factoren te veranderen, zodat het probleem zich oplost. Daar leert een kind niets van.”

Oprechte aandacht en verbinding

Henneke ziet een oplossing in oprechte aandacht en verbinding met het kind: “Wat je wel kunt doen is verbindend contact maken. Laten zien dat je het verdriet of de boosheid echt ziet. En je kind het vertrouwen geven dat hij het zelf aankan. Je bent dan een getuige met vol vertrouwen. Het is belangrijk dat je als ouder het goede voorbeeld geeft. ‘Nee’ leren accepteren, kan even pijn doen. Maar het leert je ook om ‘nee’ te zeggen als dat nodig is. Die emotionele ontwikkeling naar meer veerkracht van een kind is essentieel in het voorkomen van depressie en burn-out.

Veel ouders hebben het gevoel dat ze tijd tekort komen om in te gaan op de emoties van hun kind. Maar het gaat om de kwaliteit van de aandacht en dat hoeft niet altijd lang te duren. Bewust omgaan met een paar moeilijke situaties met oprechte aandacht en verbinding. Dat levert al snel meer zelfvertrouwen op bij een kind. En dat maakt van de volgende tegenslag misschien allang geen drama meer. Dat is een cadeau wat ik elke ouder en elk kind gun.”

Henneke Aal is klinisch pedagoge en kinder- en jongeren therapeut. Zij werkt ook met de principes van Conscious Discipline en coacht ouders en leerkrachten in liefdevol omgaan met kinderen. Meer informatie over haar praktijk vind je op gezinspraktijkbloem.nl.

Dit is artikel is geschreven door gasthoofdredacteur Vivienne Westerhoud van Mamas.nl.