Wanneer kinderen jong zijn bepalen wij als ouders veelal wat ze eten. In de meeste gevallen zullen kinderen eten wat er bereid is, met enkele uitzonderingen daargelaten. Ze hebben een voorkeur voor bepaalde groenten en smaken, maar alles is vaak te overzien als het gaat om de verschillende vitaminen en voedingstoffen die ze binnen krijgen. Als ouder hebben we dan nog redelijk in de hand wat ze eten en drinken op een dag.

Als ze naar de middelbare school gaan en veel meer uit het zicht verdwijnen, wordt het steeds lastiger om in de gaten te hebben wat ze consumeren. Ze krijgen steeds makkelijker opties om ongezonde dingen te eten, zoals in de schoolkantine of met hun zakgeld te kopen wat ze willen in de supermarkt. Hangen met vrienden en zakken chips/energy drankjes/snoep/etc. Er komt ook een sociale druk om de hoek kijken. Je kan ze vaak niet meer vertellen wat ze wel en niet moeten eten. Ze ontwikkelen hun eigen eetpatroon en voorkeuren.

Gedrag

Als ouder zijn we geneigd om te kijken naar wat onze kinderen eten en daar een oordeel over te vormen of iets goed is voor ze of niet. Zelden kijken we naar de reden waarom een kind kiest om overmatig zoet, zout of junk te eten. Toch is dit belangrijker dan het gesprek te beginnen over wat wel of niet gezond voor ze is. Dit weten ze zelf vaak ook wel. Eten ze veel zoet omdat ze zich terugtrekken in het dagelijks leven en vermoeid zijn en denken energie te halen uit suiker, of vinden ze het lastig om te verwerken wat er in hun leven speelt. Als een kind van school komt en bepaalde dingen eet, is er vaak al een onderliggende reden. Vragen we dan als ouder, goh hoe was je dag vandaag? En hoe voelde je je daarbij? Of zeggen we, hé eet eens niet zoveel zoet/zout/vet?

Eten zou mogen gaan over voeding, echter gebruiken we het veel om letterlijk dingen weg te eten. Niet anders dan roken, overmatig sporten, veelvuldig televisie kijken, gamen enz. We categoriseren dan vaak wat ‘gezond is en wat niet’, waarbij bijvoorbeeld overmatig sporten wordt gezien als ‘gezond’ en junk eten als ‘ongezond’. Maar wat als beiden worden ingezet om gevoelens, emoties, overwhelm en dergelijke emoties te verdringen? Oftewel we zoeken mechanismes wanneer we denken dat we bepaalde situaties in het leven niet aankunnen. We kennen allemaal de ervaring hoe we ons voelen na een lichte voedzame maaltijd en hoe fijn dit is. Wat zit er dan achter dat we steeds weer kiezen om zwaar, junkfood en te veel te eten? Is het dan wel zo simpel om te zeggen, mijn tiener moet gezonder eten?

Relatie met jezelf

Kan het zijn dat we allemaal een dieper weten hebben over wat voeding met je doet, dat we drukker worden van suiker, dat cafeïne (koffie/cola/red bull) ons tijdelijk een boost geeft om dat huiswerk af te krijgen, deadline te halen of de middag door te komen? Wat eten en drinken we zelf en waarom? Misschien herken je meteen al een vorm van het weg eten/drinken van spanning of eten voor een energie boost.

Verandert ons tienergedrag echt als we ouder worden of vervangen we het met andere sociaal geaccepteerde boosters? Je dag starten met koffie anders kom je de ochtend niet door, je snack boost om vier uur, wijntje met borrelnootjes tijdens de borrel op vrijdag, waarmee we de spanning van de week weg drinken en eten, onder het mom van gezelligheid met de collega’s.

Misschien herinner je nog dat je voor je examen moest leren en een kan koffie naast je op je bureau had staan in de hoop dat je wakker zou blijven om de laatste hoofdstukken in je hoofd te stampen. Kortom, wat leven we zelf en welk voorbeeld zijn we naar onze kinderen?

Niet alleen deze vraag mogen we onszelf als ouder stellen, maar ook wat is onze verwachting en waar lopen we zelf tegenaan als we zien dat onze kinderen ongezonde keuzes maken. Willen we ze behoeden voor overgewicht, ondervoeding, of zou het kunnen dat we op een dieper niveau herkennen wat er echt allemaal onder kan zitten? Willen we dat ze andere keuzes dan wij maken, omdat we onze eigen struggles met eten herkennen en/of ons druk maken over de projecties van de omgeving?

Tot slot

Als we begrijpen waar iemands eetgedrag vandaan komt, kunnen we ook begripvol zijn naar de ander. Iedereen heeft zijn/haar mechanismen om te dealen met wat het leven brengt en wat we allemaal voelen en ervaren om ons heen. Eten is een groot thema voor iedereen en wordt nog erg onderschat. We staan er niet of niet genoeg bij stil wat voor een impact eten heeft op onze gemoedsrust en gevoel van vitaliteit. Wanneer je met je huisdier naar de dierenarts gaat omdat je merkt dat hij wat stil is of juist heel hyper of er wat ziekjes bij zit, dan vraagt de arts als eerste: ‘Wat geef je het dier te eten?’ Waarom stellen wij elkaar die vraag niet wanneer we voelen dat het niet zo lekker gaat of wanneer we hyper of lusteloos zijn. Velen van ons zitten in een vicieuze cirkel als het bijvoorbeeld gaat om emotioneel eten. Het is zo diep geworteld in onze samenleving en hoe we leven om eten te gebruiken voor veel meer dingen dan alleen voeding. Comfort eten, sociaal eten, emotioneel eten, eten als beloning, eten om erbij te horen. We mogen het er veel meer met elkaar over hebben en het onderwerp uit de taboesfeer halen. Het begint dan ook bij je eigen verdieping in je relatie met eten en hiermee een inspiratie zijn voor anderen.