Door schade en schande is Esther van der Meer wijs geworden. Ze weet hoe het is om succesvolle bedrijven te runnen, wat de impact van een faillissement is en om schulden te hebben. En om weer op te bouwen, vanuit het niets. Ze zei altijd dat werk haar hobby was, totdat ze gereflecteerd kreeg dat het ook een verslaving kan zijn. “Je kunt als ondernemer niet altijd alle touwtjes in handen houden. Soms moet je een stapje terug doen en even tijd voor jezelf nemen, even rust. Je kunt niet 30 uur per dag en 8 dagen in de week alleen maar werken.”

Vroeger was Esther al heel goed met cijfers, wiskunde en in hoofdrekenen. Ze koos voor een studie rechten, omdat ze als kind al riep: ik wil rechter worden. De passie voor cijfers bleef en ze begon aan een opleiding SPD. Uiteindelijk is ze in het bedrijf van haar inmiddels ex-man gestapt om zich daar bezig te houden met cijfers, budgetten en liquiditeitsprognoses. “Ik ben al sinds 1993 eigen ondernemer en heb met mijn ex-man twee BV’s gehad en tien man personeel. Het liep jarenlang hartstikke goed, we hadden dure auto’s, een fijne bungalow, inmiddels twee dochters en gingen elk jaar meerdere malen met vakantie. Het ging ons voor de wind. Het geld glipte erdoor heen.”

In 2008 gingen Esther en haar man scheiden, wat naar eigen zeggen het begin van het einde was voor hun bedrijf. Ze ging in goed overleg bij een bevriende ondernemer aan de slag. De focus van beide ouders lag op het goed begeleiden van hun dochters. “Ik ging scheiden toen het zakelijk nog goed ging. Ik hield aandelen in het bedrijf en we hadden een overwaarde op het huis. Er was geen vuiltje aan de lucht. Toen kwam de crisis en verloren we een aantal grote klanten en daarmee veel geld en omzet. Maar de echte klap kwam pas later. We namen een extra hypotheek op het huis en stopten al ons geld in het bedrijf. En dan bedoel ik ook echt alles: spaargeld, pensioenpotten en studiefondsen. We gingen all-in en hadden er vertrouwen in dat we ons bedrijf konden redden.”

“Iedereen heeft te vreten, behalve jullie”

In die jaren keerde Esther terug naar het bedrijf, omdat het zo slecht ging. Het was crisis. Ze ging op zoek naar een investeerder want de bank wilde niet meer helpen. Na lang zoeken vond ze een angel-investeerder, die bereid was geld in het bedrijf te stoppen en tevens als adviseur op te treden. Hij zei iets tegen haar wat ze nooit meer zal vergeten: “Iedereen heeft te vreten, behalve jullie zelf”. En dat klopte ook. “Wij zorgden goed voor ons personeel, onze leveranciers, we leenden geld, we hebben ons pensioen opengebroken en bleven geld in het bedrijf stoppen. De investeerder heeft me geleerd om soms beslissingen te nemen die hard zijn, maar wel goed voor het bedrijf. Je moet als ondernemer eerst zelf overeind blijven. Als jij niks hebt, heeft je personeel uiteindelijk ook niks.”

Het bedrijf was niet meer te redden en in 2011 werd het faillissement aangevraagd. “Ons oude bedrijf heeft een doorstart gemaakt met een andere eigenaar en draait nu nog steeds goed. Daar ben ik blij om. Ik ben mijn eigen weg gegaan en heb MEER over Cijfers opgericht, mijn eigen eenmanszaak. Waar ben ik goed in, vroeg ik mezelf. Ik ben goed met cijfers en het begeleiden van ondernemers. Via de investeerder kreeg ik in het begin wat opdrachten. Hij vroeg of ik met hem naar de cijfers van bedrijven in financiële nood wilde kijken. Naar de ondernemer achter de cijfers. Daarnaast deed ik de administratie bij het doorgestarte bedrijf. Ik realiseerde me dat ik niks had, geen recht op WW en ik moest schulden aflossen. Ik had twee dochters, die ik naast al mijn liefde ook onderdak en eten moest geven. In die tijd heb ik een paar keer mijn creditcard misbruikt om de huur te betalen. Heel dom van me. Ik moest uiteindelijk de creditcard doorknippen en kreeg een BKR-notering, omdat ik het niet tijdig terug kon betalen. Een harde les.”

Hoofd boven water houden

Ze had omzethonger. “Ik moest in het begin van mijn huidige bedrijf omzet maken om alles te kunnen betalen en dat is niet goed. Dan neem je ook klussen aan die niet bij je passen. Later dacht ik dan: dit had ik nooit moeten doen, maar je doet het om je hoofd boven water te houden. Ik heb nu al een aantal jaren een goede omzet en soms neem ik afscheid van een klant. Of een klant neemt afscheid van mij. Dat voelt dan oke, ik realiseer me steeds beter dat niet elke klant mijn ideale klant is. Ik ben er nog niet. Ik heb de afgelopen jaren met een leefstijlcoach gewerkt, want ik kreeg last van burn-out klachten. Ik heb veel therapiesessies gehad en ik werk nu ook met systeem- en familieopstellingen. Daar leer ik veel van.”

In 2018 kwam ze bij klanten steeds vaker Profit First van Femke Hogema tegen, wat Esther deed denken aan de zwarte portemonnee van haar moeder. “Het is niet alleen een zakelijke manier van budgetteren. Het gaat om veel meer dan dat. Het draait ook om je mindset. Veel ondernemers maken omzet, maar hebben ook heel veel kosten. Er blijft niets voor henzelf over. Ze zorgen eerst voor anderen, en dan pas voor zichzelf. Dit was ook mijn les van het faillissement. Ik had genoeg financiële middelen, rond de twee ton, toen ik ging scheiden, en een paar jaar later had ik bijna een halve ton schuld. Ik was alles kwijtgeraakt. Gelukkig had ik wel twee lieve dochters, waarmee het goed ging. Maar na 18 jaar hard werken had ik financieel niets meer.”

Ze geeft nu met veel plezier financiële trainingen, spreekt op bijeenkomsten en begeleidt ZZP’ers met hun administratie. Ook helpt ze met veel passie grote en kleine ondernemers met het neerzetten van een winstgevend plan. “Ik zie ondernemers die net als ik toen maar geld in hun onderneming blijven pompen, zonder dat ze zelf salaris hebben. Je moet een goed plan hebben, zowel als ondernemer als in privé. Ik hoor vaak mensen zeggen dat ze dit of dat willen gaan doen en dan denk ik: maar hoe dan? Ik vertaal hun verhaal in gedachten al naar cijfers. Als het plan op papier niet winstgevend is, zal het dat in het echt ook niet zijn.”

“Ik leer weer om te vertrouwen”

Al met al heeft Esther nogal wat klappen van de zweep gehad. “Vijf jaar gelden ben ik mijn huidige man tegengekomen, dat is wel een ommekeer in mijn leven geweest. Ik leer weer om te vertrouwen, dat ik er niet alleen voor sta en dat je samen alles aankunt. Ik heb inmiddels ook weer een creditcard. Die wil ik inlijsten. Voor mij is dat een teken dat ik door de buitenwereld weer kredietwaardig wordt gevonden. Dat is wel een overwinning.”

Het was haar huidige man die haar erop wees dat haar werk niet haar hobby was, maar een verslaving. “Hij zei: ik zie je niet blij kijken als je ’s avonds achter je laptop zit. Ik riep altijd: mijn werk is mijn hobby. Ik mocht toegeven dat het een controle was en een angst om los te laten. Ik heb nu een virtueel assistent, die mijn mailbox en agenda overneemt. Eerst keek ik stiekem nog mee, nu laat ik het los. Dit jaar ben ik een week gaan zeilen met mijn man en ben ik volledig offline gegaan. Ik heb mijn telefoon, laptop en IPad thuisgelaten. Wat een rust. Ik kan het iedereen aanraden. Je komt dan echt in contact met jezelf, met de natuur, met je partner, en de omgeving om je heen. Dat stukje loslaten, dat mag ik vaker doen. Het elastiekje kan niet altijd gespannen staan.”