Het aantal Nederlanders dat kampt met sombere gevoelens, stress en andere psychische klachten is vorig jaar tot recordhoogte gestegen. In de jaarlijkse Gezondheidsenquête van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) rapporteerden meer mensen dit soort psychische problemen dan in alle voorgaande edities van dit onderzoek.

Sinds 2001 ondervraagt het CBS ieder jaar duizenden mensen over hun gezondheid. De uitkomsten bevestigen het beeld dat in ‘coronajaar’ 2021 meer mensen slecht in hun vel zaten dan voor de pandemie. Met de resultaten die het CBS woensdag naar buiten bracht kan een verband met de pandemie echter niet hard worden gemaakt, want daar is niet specifiek naar gevraagd in het langlopende onderzoek.

Tienermeisjes en jonge vrouwen geven het vaakst aan dat ze last hebben van psychische klachten: twee keer zo vaak als jonge mannen en jongens. Van de ondervraagde vrouwen en meisjes tussen de 12 en 25 jaar gaf bijna een kwart (24 procent) aan zich in de vier weken voor het invullen van de vragenlijst bijvoorbeeld erg zenuwachtig of neerslachtig te hebben gevoeld. Bij de mannen en jongens was dat 12 procent.

Van alle vrouwen van 12 jaar en ouder zei 18 procent te kampen met psychische problemen, van de mannen gaf 12 procent dat aan. In beide gevallen was het percentage niet eerder zo hoog. Het gaat in het onderzoek niet zozeer om vastgestelde psychische aandoeningen, maar vooral om hoe mensen zich voelen.

De gelijktijdig verschenen Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden, van CBS en TNO, laat zien dat psychische vermoeidheid door werk ook vaker voorkomt onder vrouwen dan onder mannen. Jonge vrouwen en meisjes geven ook aanmerkelijk vaker aan dat ze prestatiedruk ervaren, zowel om aan de eigen verwachtingen te voldoen als aan de verwachtingen van anderen.

Na griep en verkoudheid zijn psychische klachten de meest genoemde reden voor ziekteverzuim op het werk, aldus het statistiekbureau. Van de vrouwen die zich afmeldden wegens ziekte noemde 7 procent psychische klachten, overspannenheid of burn-outs als reden. Van de mannen die zich ziek meldden was dat 5 procent.